De Atlantikwall - Omstreden erfgoed. Van Rijnmond tot IJmond

De ruimtelijke ontwerpstrategie van de Atlantikwall bestaat uit een gestandaardiseerd bouwrepertoire en modulair samengestelde bunkercomplexen. De geografische omstandigheden van een lokatie waren bepalend voor de compositie van de verdedigingslinie. Hierdoor kon de strategische ligging van een lokatie ten volle benut kon worden. Om de Atlantikwall aan te kunnen leggen, zijn grote delen van het (bebouwde) Nederlandse kustlandschap ingrijpend verwoest. Deze mate van kaalslag is bepalend geweest voor de stedenbouwkundige vernieuwingen tijdens de wederopbouw. In Omstreden Erfgoed heeft een nadere analyse van deze militaire (pre)geschiedenis geïnspireerd om tot nieuwe vormen van ruimtegebruik in het kustlandschap te komen. Het gaat daarbij om fixatie van verstedelijkt gebied versus de veranderlijkheid van het kustlandschap. Camouflage versus confrontatie door sloop en het hergebruik van militair erfgoed in toekomstige plannen. In één van de ontwerpverkenningen wordt o.a. verder ingegaan op de ontwikkelingen van vliegbasis Valkenburg nabij Katwijk. Het hier aanwezige militair erfgoed kan inspireren tot een modulair opgezette stadsopbouw die gebaseerd is op de aanwezige verschillen in bodemopbouw. In het toe te passen bouwprogramma speelt zowel autarkie op het gebied van energievoorziening als de omkeerbaarheid en tijdelijkheid van functies een grote rol.